شفیعی: مخالفان ساترا می خواهند فضای مجازی رها باشد

به گزارش روابط عمومی موسسه فرهنگی هنری وصف صبا، محمدرضا شفیعی یکی از تهیه کنندگان قدیمی سینما و تلویزیون است. او کار حرفه ای خود را با تلویزیون آغاز کرد. سریال «گیلدخت» یکی از پربیننده ترین سریال های تلویزیون به کارگردانی او اکنون در حال پخش است.

شفیعی در سینمای ایران با «هیهات»، «سر به مُهر» و «ضِد» شناخته می شود و جایگاه خوبی را در پرده نقره ای به دست آورد. «ماهی سیاه کوچولو» و «زندگی خصوصی آقا و خانم میم» نیز جزو کارهای بود که خیلی زود نام شفیعی را به عنوان تهیه کننده سینما مطرح کرد. او قرار است به زودی چند کار را برای شبکه نمایش خانگی تهیه کند که چندی پیش یکی از آنها به سریال «قمارباز» از ساترا مجوز ساخت گرفت. با محمدرضا شفیعی تهیه کننده سینما و تلویزیون درباره ساترا و فضای شبکه نمایش خانگی گفت و گو کرده ایم که مشروح آن را در ادامه می خوانید.

باتوجه به اینکه شما تجربه کار در تلویزیون وسینما را به عنوان تهیه کننده دارید ملاحظات قانونی تولید اثر در قالب های مختلف به خصوص نمایش خانگی را چگونه ارزیابی می کنید؟

من فکر می کنم چند مساله وجود دارد؛ این عرصه نیازمند توجه به قوانین و مقررات است. سالها در این عرصه تمایلها و سلیقه ای برخورد کردن با قوانین اتفاق افتاده و به اینجا رسیده که در تلویزیون یک جنس قوانین در محتوا اجرا می شود و در سینما یک جنس دیگر و در نمایش خانگی که چندسال اخیر ظهور و بروز پیدا کرده هم جنس دیگری.

البته تا پیش از ورود ساترا برخی از دستگاه ها برای این رفتارهای یک بام و دو هوایی توجیه می آوردند که این محتوا هرچند مورد تایید جریان فرهنگی انقلاب اسلامی نیست اما اصطلاحا از «آن ورِ آبی ها» بهتر است. حتی با این توجیه ها از برخی سکوها و حتی بعضا جریانات سینمایی که مورد تایید انقلاب اسلامی نیست، حمایت شده است.

برخی خلاهای قانونی وجود دارد که شنیدم در مجلس پیگیری می شود و به زودی مصوب می شوند. همین رفتار قانونی و ضابطه مند ساترا باعث می شود رفتار سلیقه ای کنار برود و مرجعیت حفظ شده و ارتقا پیدا کند. زیر سوال بردن عملکرد ساترا و هجمه پراکن علیه آن اشتباه است. البته مخالفان ساترا می خواهند فضای مجازی رها باشد.

 آیا یک تهیه کننده و کارگردان برای حضور در نمایش خانگی باید نسبت به فضایی که در تلویزیون داشته رفتار متفاوتی در تولید از خود بروز دهد؟

به نظرم اینها بستگی به سلایق فیلمساز دارد؛ یعنی در واقع کسی که می آید و سریال «وضعیت سفید»، «تنهایی لیلا» و «گیلدخت» را تهیه می کند یا «هیهات» و «ضِد» و «سر به مُهر» را در سینما می سازد قاعدتا کسی که این شکلی باشد در نمایش خانگی هم با همان مختصات محتوایی را پیش می برد. البته من منظورم ایدئولوژی فیلمساز است، امکان دارد در شکل و قالب تغییراتی بدهند اما به لحاظ محتوایی حتما خودشان را تغییر نمی دهد و به یکباره کار عجیب و غریبی از او در نمایش خانگی نمی بینیم که ما را متعجب کند. البته کسانی هستند که ایدئولوژی مشخصی ندارند. در تلویزیون یک کار تمیز محتوایی می سازند، در سینما یک نوع دیگر و در نمایش خانگی رفتار دیگری در فیلم سازی از خودشان بروز می دهند که این رفتارها کاملا با هم متفاوت هستند. یعنی در واقع ایدئولوژی خودشان را در حوزه فرهنگ با نگاه سرمایه گذار تطبیق می دهند. در وزارت فرهنگ و ارشاد دولت قبل با یک طرح پروانه می گرفتند اما ساترا در محتوا، ساختار و سرمایه گذاری هم ورود می کند و نظارت دارد. یکی از اشکالاتی که در آن دوره در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی وجود داشت این بود که خیلی از سرمایه گذارها که در نمایش خانگی فعال بودند، سرمایه هایشان معلوم نبود و سرمایه های تمیزی هم نبود که برخی از آنها کشف شد.

الان شرایط ساخت سریال و برنامه را در شبکه نمایش خانگی چطور می بینید؟

با اینکه چند سکو تولید محتوای اختصاصی دارند و با هم رقابت می کنند، اما معتقدم به لحاظ اقتصادی و جایگاه رسانه ای  بازار نمایش خانگی در ایران در ابتدای راه است. فضای کار برای سکوهای جدید و برای این سکوها بسیار باز است، اما با این حال هم این سه چهار سکوی شاخص تر روی هم سه میلیون بیننده پیگیر و رسمی دارد. در حالی که حداقل بازاری که برای این سکوها متصور هستیم،۲۵ میلیون نفر است.

باتوجه به شناخت شما در عرصه تنظیم گری که خود سالها رسانه معتبری در این حوزه دارید؛ چه اتفاقاتی برای ارتقای حوزه تنظیم گری وی او دی های ایرانی باید بیافتد و مشکلات در این حوزه را در چه می بینید؟

نکته ای که خیلی جدی باید روی آن نظارت شود، بحث زبان گردانی آثار خارجی است که در سکوها منتشر می شود. پیش از این به صورت لوح فشرده بیرون می آمد و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ممیزی هایی داشت. الان اینطور است که زبان گردانی می کنند و می گذارند، تعدد و تکثر بیش تری وجود دارد. از این جهت نظارت سخت شده و باید مراقبت و جدیت در این حوزه بیشتر شود.

 به عنوان آخرین سوال به این موضوع بپردازیم که به نظر شما الان اکثر مردم از چه رسانه ای استفاده می کنند؟

نکته ای که در دنیای متکثر رسانه ها و جنگ رسانه ای، رسانه ها را به جایگاه بالا و مرجعیت می رساند، تولید و هدایتگری محتوای درست است. یعنی اصلا این طور نیست بگوییم من چون چند ۱۰۰ هزار یوزر دارم با چند میلیون بیننده دارم مخاطب مرا نگاه می کند.

این روزها دیگ مخاطب به دنبال این است که چه کسی محتوای تکنیکی تر و جذاب تری تولید می کند و بیننده همان محتوا می شود. این رسانه می تواند شبکه های تلویزیونی یا نمایش خانگی یا نمایش خانگی یا سینما و حتی صفحه اینستاگرام باشد! بنابراین آن چیزی که الان مرجعیت رسانه ای، ایجاد می کند، تولید محتوای درست تر است.

منبع: هفته نامه صدا و سیما